In het spoor van de ledrevolutie staan de producenten en importeurs van verlichting en hun inzamelsysteem voor een aantal uitdagingen. Zowel economisch, technisch, maatschappelijk als in de regelgeving is er werk aan de winkel. Daarbij zal LightRec de medewerking van haar leden, producenten en importeurs, nodig hebben en die van alle overige de betrokkenen spelers in de keten zoals de overheid en gebruikers van verlichtingsapparatuur.

De eerste economische uitdaging staat voor de deur. Naarmate de vervanging door ledlampen vordert zal het systeem zich moeten instellen op een krimpend inzamelvolume van afgedankte tl-verlichting, spaar- en halogeenlampen. De efficiency in de verwerking komt onder druk als de vaste kosten van het inzamelsysteem en recyclinginstallaties worden verdeeld over een lager volume. Verdere optimalisering van de efficiency door de hele keten is nodig om kostenstijgingen te beteugelen.

Led vraagt andere aanpak
De tweede uitdaging dient zich aan tegen de tijd dat de ledlampen met hun langere levensduur zich in enig volume melden voor inzameling en recycling. Dan zijn er nieuwe processen en technieken nodig om uit de minuscule ledlampjes, die steeds vaker zijn geïntegreerd in een armatuur, de hoogwaardige grondstoffen terug te winnen.

Er zal bovendien een breed bewustwordingsproces nodig zijn om niet toe te geven aan de gemakzuchtige neiging om die ledlampen in het restafval te gooien of aan de kostenefficiënte neiging om lampen en armaturen door de shredder te halen, zeker ook omdat ledlampen minder milieubelastend zijn dan tl- of spaarlampen. Consumenten, bedrijven en partijen in de keten zullen ervan overtuigd moeten worden dat het verlies van de hoogwaardige materialen in lamp en armatuur niet verantwoord is in een samenleving die gericht is op duurzaam grondstoffengebruik.

“Ook consumentenarmaturen moeten vanaf augustus 2018 apart worden ingeleverd”

Armaturen gezocht
Een derde uitdaging zit in de regelgeving. Tot op heden strekt de verantwoordelijkheid van producenten zich uit tot de verantwoorde verwijdering van afgedankte lampen en professionele armaturen. Vanaf volgend jaar vallen daar ook armaturen op de consumentenmarkt onder. Het bewustmaken van consumenten van de noodzaak tot het gescheiden inleveren van hun armaturen is een uitdaging van formaat. Daarnaast zullen ook producenten en importeurs die deze producten op de markt brengen zich aan moeten sluiten bij LightRec, waardoor het deelnemersaantal verder zal stijgen.

LightRec kan hier putten uit de ervaring met professionele armaturen: de meeste gebruikers herkennen die niet als elektrisch afval dat met zorg moet worden verwijderd. Wecycle zamelt slechts een op de vijf armaturen in en verwerkt deze volgens de regels met een optimaal recyclingresultaat. De overige vier komen in het beste geval terecht in de metaalverwerking waarbij de bulk van de metalen onderdelen herwonnen wordt, maar hoogwaardige materialen in printplaatjes en andere elektrische onderdelen verloren gaan. In het slechtste geval gaan zij helemaal verloren in het sloop- of restafval.

 

Gedragsverandering
LightRec en Wecycle steken veel energie in het bewustmaken van installateurs, renovatiebedrijven en slopers. Er geldt een wettelijke verplichting om verlichtingsapparatuur gescheiden af te voeren en bij planners en opdrachtgevers wordt actief gelobbyd om de eis van gescheiden afvoeren op te nemen in de bestekken van hun onderhoud-, renovatie- en sloopprojecten.

Op de consumentenmarkt moeten consumenten worden gestimuleerd dat ook zij armaturen net als hun lampen en elektrische apparatuur gescheiden in moeten leveren. Het publiek is natuurlijk veel groter dan dat op de professionele markt. Maar de basis is gelegd. Na jaren van consumentencampagnes is de consument bekend met Wecycle en het principe van gescheiden inzameling. En er is op de consumentenmarkt een fijnmazig inzamelnetwerk waar de consumenten met hun afgedankte armaturen terecht kunnen. Als we er samen de schouders onder zetten, is deze uitdaging zeker haalbaar.